Türkiye, 2011’den bugüne Suriye’de iç karışıklıklar sonucu ortaya çıkan kitlesel iltica hareketi ile bu hareketin sonucunda ülkemize gelen sığınmacıların hak ve özgürlüklerinin korunması, geri dönüş ve entegrasyon sorunları ile yüzleşmiştir.
Suriye’den ülkemize sığınanlar için geçici koruma kurumu benimsenmiş, bu sığınmacılar ayrı bir hukuki rejime tabi tutulmuştur. Geçici koruma statüsü sağlanan Suriyeliler için kuşkusuz en önemli sorunlardan biri çalışma haklarına ve iş piyasasına erişim olmaktadır. Ülkelerinden ayrılmak zorunda bırakılmış ve on yıla yakın bir süreçte topraklarımızda hayatlarını sürdürmeye çalışan binlerce sığınmacı mevzuattaki belirsizlik ve boşluklar; uygulamada meydana gelen ciddi aksaklıklar sebebiyle çalışma hakkına çok sınırlı bir erişime sahip olabilmektedir.
Suriyeli geçici koruma statüsü sahipleri, genel itibariyle 11 Nisan 2014 tarih ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile 28 Temmuz 2016 tarih ve 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu sistematiğine tabi olmaktadır. Kitlesel sığınma sonrası ilk yıllarda haklarında çok sınırlı bir spesifik düzenleme bulunan geçici koruma statüsü sahiplerinin çalışma izni sistemi; zamanla 22 Ekim 2014 tarihinde yayınlanan Geçici Koruma Yönetmeliği ve 15 Ocak 2016 tarihinde yayınlanan Geçici Koruma Statüsü Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik sonrası özel bazı düzenlemeye tabi tutulmuştur.
Bu çalışmada, yabancıların çalışma izinlerine ilişkin Türk Yabancılar Hukuku mevzuatında öngörülen sistemin Suriyeli geçici koruma statüsü sahipleri bakımından nasıl özelleştiği ve somutlaştığı değerlendirilmektedir.
Geçici koruma statüsü, Göç Hukuku, çalışma izni, mülteci, SuriyeliAnahtar Kelimeler
Kaynakça
Arenas, Nuria: | “The Concept of Mass Influx of Displaced Persons in the European Directive Establishing the Temporary Protection”, European Journal of Migration and Law, C. 7, Y: 2005, S. 435-450 |
Ataç, İlker / Heck, Gerda/ Hess, Sabine/ Kaşlı, Zeynep/ Ratfish, Philipp/ Soykan, Cavidan / Yılmaz, Bediz: | “Contested B/Orders. Terkey’s Changing Migration Regime: An Introduction, Movements Journal for Critical Migration and Border Regime Studies, Vol. 3, Issue 2/2017, s. 9-21. |
Bidinger, Sarah: | “Syrian Refugees and The Right to Work: Developing Temporary Protection in Turkey”, Boston University International Law Journal, Vol. 33:223, Y. 2015, s. 223-248. |
Ciğer, Meltem İneli: | “Time to Activate the Temporary Protection Directive”, European Journal of Migration and Law, Vol. 18, Y. 2016, s. 1-33. |
Çelikel, Aysel/ Öztekin Gelgel, Günseli: | Yabancılar Hukuku, Beta, Yenilenmiş 23. Bası. İstanbul, 2018. |
Doğan, Vahit: | Yabancılar Hukuku, Savaş Yayınevi, 2. Baskı, Ankara, 2017. |
Ekşi, Nuray: | Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku, Beta, 4. Baskı, İstanbul, 2018. |
Elçin, Doğa: | “Türkiye’de Bulunan Suriyelilere Uygulanan Geçici Koruma Statüsü 2001/55 Sayılı Avrupa Konseyi Yönergesi ile Geçici Koruma Yönetmeliği Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Y: 2016, Sy: 124, s. 9-80. |
Erdoğan, M. Murat/Ünver, Can: | Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Ankara, 2015. |
Gluns, Danielle/ Wessels, Janna: | “Waste of Paper or Usefull Tool? The Potential of Temporary Protection Directive in the Current ‘Refugee Crisis’”, Refugee Survey Quarterly, Vol. 36, Y. 2017, s. 57-83. |
Güven, Esma: | “Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’deki Çalışma Durumları ve Türkiye Ekonomisine Etkileri”, İlem Blog, Temmuz 2016, No: 2, Bilgi Notu. |
Kaya, İbrahim/ Yılmaz Eren, Esra: | Türkiye’deki Suriyelilerin Hukuki Durumu: Arada Kalanların Hakları ve Yükümlülükleri, Seta, 1. Baskı, İstanbul, 2015. |
Kerber, Karoline: | ”The Temporary Protection Directive”, European Journal of Migration and Law, 4: 2002, s. 193-214 |
Kerwin, Donald: | “Creating a More Responsive and Seamless Refugee Protection System: The Scope, Promise and Limitations of US Temporary Protection Programs”, Journal on Migration and Human Security, Vol. 2, No.1, Y. 2014, s. 44-72. |
Koç, Muzaffer/ Görücü, İbrahim /Akbıyık,Nihat: | “Suriyeli Sığınmacılar ve İstihdam Problemleri”, Birey ve Toplum, Bahar 2015, C.5, Sy. 9, s. 63-93. |
Özkan, Işıl: | Göç, İltica ve Sığınma Hukuku, Ankara 2013. |
Pirijola, Jari: | “Temporary Protection as a Future Model”, Nordic Journal of International Law, Vol.64, Y:1995, Kluwer Academic Publishers, s. 423-427. |
Topal, Ahmet Hamdi: | “Geçici Koruma Yönetmeliği ve Türkiye’deki Suriyelilerin Hukuki Statüsü”, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 2(1), Bahar 2015, s. 5-22. |
Official Journal of the European Communities, L212 7.8.2001. | |
ORSAM 2014, (Çevimiçi) http://www.orsam.org.tr/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/201452_189tur. pdf (05.01.2015)
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, “Türkiye’de Geçici Koruma” (Çevrimiçi) https://www.goc.gov.tr/turkiye-de-gecici-koruma (01.01.2019) |
|
UNCHR, “The International Protection of Refugees: Complementary Forms of Protection”, April 2001, Geneva. |